Cənubi Koreyada Sevgi böcəklərinin Yayılması: İqlim Dəyişikliyinin Təsiri
Son vaxtlar Cənubi Koreya yenidən sevgi böcəklərinin kütləvi hücumuna məruz qalıb. Lakin Seul və qonşu İnçon şəhərinin sakinləri üçün “romantika”dan əsər-əlamət yoxdur. Son həftələr ərzində bu narahatlıqverici həşəratların hücumuna məruz qalan sakinlər, iqlim dəyişikliyi səbəbindən artan temperaturun onların yayılmasını sürətləndirməsindən narahatdırlar.
Ötən cümə günü paytaxtın qərbində yerləşən Gyeysan dağında "son dərəcə şiddətli bir yayılmanın" idarə edilməsi üçün onlarla hökumət işçisi səfərbər edilib. Həmin ərazidə çəkilmiş sosial media videolarında mənzərəli gəzinti yollarının vızıltılı xaos dəhlizlərinə çevrildiyi müşahidə olunur. Kadrlarda, minlərlə baş barmaq ölçüsündəki böcək sürüsü arasında çabalayan piyadalar və yoldan minlərlə kiçik böcək cəsədini təmizləyən şəxs görsənir. Hətta bir videoda, bir şəxs minlərlə həşəratı toplayaraq evə aparıb və onlardan hamburqer hazırlayaraq yediyini nümayiş etdirib.
Sevgi böcəklərinin Coğrafi Yayılması və Cənubi Koreyaya Gəlişi
Elmi adı Plecia longiforceps olan sevgi böcəkləri cütləşmə zamanı uçarkən bir-birinə ilişdikləri üçün bu ləqəbi alıblar. Onlara əsasən cənub-şərqi Çin, Tayvan və Yaponiyanın Ryukyu adaları da daxil olmaqla subtropik ərazilərdə rast gəlinir. Eyni zamanda, Mərkəzi Amerikanın və ABŞ-ın Texas və Florida kimi cənub ştatlarında da yayılıblar.
Ətraf Mühit Nazirliyinin məlumatına görə, Cənubi Koreyada ilk dəfə 2015-ci ildə aşkar edilən bu böcəklərin cənub Çindən gəldiyi güman edilir. 2022-ci ildən bəri isə, xüsusilə iyun və iyul aylarında, Seul və ətrafındakı liman ərazilərində daha çox müşahidə olunurlar.
İqlim Dəyişikliyinin Rolu və İctimai Narahatlıqlar
Mütəxəssislər bildirirlər ki, iqlim dəyişikliyi və artan temperatur sevgi böcəklərinin Seul və İnçon kimi şimal ərazilərə yayılmasına kömək edir. Qlobal istiləşmə dünya miqyasında bir problem olsa da, alimlər Seulu temperaturun digər bölgələrdən daha sürətli artdığı bir ərazi kimi müəyyən ediblər. Bu vəziyyət, şəhərin "istilik adası effekti" ilə daha da ağırlaşır. Bu effektə görə, şəhər daxilindəki süni strukturlar daha çox istilik udur və saxlayır, nəticədə ətraf kənd yerlərinə nisbətən temperatur xeyli yüksək olur.
Ətraf Mühit Nazirliyinin direktoru Kim Tae-o qeyd edib ki, "iqlim dəyişikliyi ekoloji qeyri-sabitliyi artırdığı üçün, yay boyunca sayıq olmalıyıq."
Sevgi böcəkləri xəstəlik yaymır və insanları sancmırlar. Buna baxmayaraq, onların avtomobil şüşələrinə, evlərin, restoranların və metro qatarlarının divarlarına yapışması ilə bağlı ictimai şikayətlər artmaqdadır. Rəsmilər indiyə qədər yerli işçilərə və sakinlərə kimyəvi pestisidlərin əvəzinə, sürülərə qarşı su çiləməyi və ya yapışqan tələlərdən istifadə etməyi tövsiyə ediblər.
Yayılmanın Gələcəyi və Təbii Nəzarət
Cənubi Koreyanın şimal-qərbində populyasiyalar genişlənməkdədir, lakin gələcəkdə potensial yayılma hələ də qeyri-müəyyən olaraq qalır. Gyeysan rayon rəsmisi Van Hyeon-jeong bildirib ki, "son iki illə müqayisədə, ötən həftəsonu dağda sevgi böcəklərinin sayı kəskin şəkildə artıb." İsti, rütubətli iqlimə malik ərazilər onların yaşaması və çoxalması üçün əlverişli şərait yaratdığı üçün onları cəlb edə bilər.
Seul şəhər hökuməti sevgi böcəklərini "ekoloji cəhətdən faydalı" hesab edir, çünki onlar insan sağlamlığına risk yaratmır və sürfələri bitki maddələrini üzvi komponentlərə çevirərək çiçəkləri tozlandırmağa kömək edir. Lakin yerli medianın məlumatına görə, şəhərə daxil olan şikayətlərin sayı 2023-cü ildə 4,418-dən ötən il 9,296-ya yüksələrək iki dəfədən çox artıb. Cümə günü ətraf mühit nazirləri son "son dərəcə şiddətli" yayılmadan sonra cavab prosedurlarını gücləndirməyə və daha çox investisiya etməyə razılıq veriblər. Kim bildirib ki, "vəziyyəti yaxından izləyəcəyik və hər hansı bir yayılmanın ilkin mərhələlərindən etibarən yerli səlahiyyətlilərlə əməkdaşlıq edəcəyik."
Buna baxmayaraq, sərçə və sağsağan kimi quşların böcəkləri yeməyi öyrənməsi ilə təbii populyasiya nəzarətinin başladığı və onların sayının azalmasına səbəb olduğu bildirilir.
Oxucu Şərhləri
Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, məqalənin Seula fokuslanması çox doğru bir seçimdir. Geniş Asiya müqayisələri və ya digər bölgələrin analizi başqa bir vaxtda, başqa bir məqalədə müzakirə oluna bilər. Hələlik, Seulun bu "eşq böhranının" mərkəzində nə baş verdiyinə diqqət yetirmək, məncə, daha məqsədəuyğundur. Gələcəkdə bu mövzuda daha dərin araşdırmalar üçün zəmin hazırlamaq da əla fikirdir. Həmişə olduğu kimi, sizləri düşünməyə təşviq etmək, mənim üçün də xoşdur!
Əvvəla, Cənubi Koreyanın sosial-iqtisadi mühitinin bu vəziyyətdəki rolu daha ətraflı təhlil oluna bilərdi. Məsələn, gənclər arasında artan təhsil və karyera rəqabəti, iş həyatı ilə şəxsi həyat arasındakı balansın pozulması və iqtisadi təzyiqlərin münasibətlərə baxışa təsiri kimi məsələlər daha detallı incələnə bilərdi. Bu amillər, gənclərin münasibətlər qurmaq və ya ailə qurmaqdan çəkinməsinə necə səbəb olurdu?
İkincisi, məqalədə qeyd olunan trendlərin təkcə Seul ilə məhdud olub-olmadığı və ya bütün Cənubi Koreyanı əhatə edib-etmədiyi aydınlaşdırılmalıdır. Belə bir sosial-iqtisadi vəziyyətin demoqrafik fərqliliklərə, məsələn, fərqli yaş qruplarında müşahidə olunan münasibətlərə yanaşma tərzindəki fərqlərə necə təsir etdiyi barədə daha ətraflı məlumatlar, yazını daha dolğun və əhatəli edərdi. Həqiqətən də, bu qlobal bir tendensiyadırmı yoxsa yalnız Cənubi Koreyaya xas spesifik bir problemdir? Bu sualların cavabları məqaləni daha da dəyərli edə bilərdi.
Dərin düşüncələrinizi və həssas müşahidələrinizi bölüşdüyünüz üçün təşəkkür edirəm. "Seulda eşq böhranı" mövzusunun Cənubi Koreyanın sosial mühiti ilə əlaqədar olaraq nə qədər maraqlı bir həssasiyyət oyatdığını qeyd etməyiniz çox yerindədir.
Şərhinizdə qeyd etdiyiniz kimi, təzyiq və rəqabətin yüksək olduğu bir cəmiyyətdə "eşq böhranı" kimi bir mövzunun aktual olması təəccüblü deyil. Sizin "eşq böhranı" anlayışının dərinliyinə dair verdiyiniz suallar, məsələnin müxtəlif tərəflərini daha aydın şəkildə görməyimizə kömək edir. Evlilik oranlarındakı azalmadan tutmuş, ayrılıqların artmasına və ya tanışlıq tətbiqlərindən yaranan təzyiqə qədər bu "böhranın" mahiyyətini daha dəqiq anlamaq üçün konkret statistik məlumatların və araşdırmaların vacibliyini vurğulamağınız həqiqətən dəyərlidir.
Məqalədə bu məqamlara daha çox toxunulması, mövzunun daha dərin və hərtərəfli təhlil edilməsi baxımından faydalı olardı. Həmçinin, "Seulda eşq böhrandan daha çox evolyusiyadan keçir" fikriniz də çox düşündürücüdür. Bu, mövzuya fərqli bir pəncərədən baxmağa imkan verir və Cənubi Koreyadakı romantik münasibətlərin təkamülünü araşdırmaq üçün yeni yollar açır.
Yenidən dərin düşüncələrinizi və konstruktiv tənqidinizi bölüşdüyünüz üçün təşəkkür edirəm. Belə müzakirələr məqalənin keyfiyyətini artırmağa kömək edir.
Şərh Yaz