Trendyol Süper Ligin ilk həftəsində Trabzonspor, öz meydanında 16 il sonra Süper Ligə yüksələn Kocaelisporu qəbul etdi. Papara Parkda keçirilən qarşılaşmanı Trabzonspor 1-0 hesabı ilə qazandı.
## Onuachu Qələbə Qolunu VurduOyunun ilk hissəsi qolsuz bərabərliklə başa çatsa da, Trabzonsporun qələbə qolunu 49-cu dəqiqədə Paul Onuachu vuraraq komandasına üç xal qazandırdı.
## İlk Hissədə Fırsatlar Əldən VerildiTrabzonspor ilk yarıda qapıya dəqiq zərbə endirə bilməsə də, Kocaelispor əlverişli bir fürsətdən yararlana bilmədi. Sağ cinahdan topu qəbul edərək cərimə meydançasına daxil olan Show, yaxınlıqda olan Bruno Petkoviçi gördü. Petkoviçin yaxın məsafədən zərbəsini qapıçı Uğurcan Çakır ayağı ilə dəf etdi. Cərimə meydançasına düşən topu Ryan Mendes isə dəqiq vura bilmədi və nəticədə Trabzonsporun müdafiəçiləri topu uzaqlaşdırdılar.
## İkinci Hissədə Onuachunun Qoluİkinci hissənin əvvəlində Trabzonspor, 444 gün sonra komandasına qayıdan Paul Onuachunun qolu ilə önə keçdi. Mustafa Eskihellaçın ötürməsinə başı ilə dəqiq zərbə vuran Nigeriyalı hücumçu, komandasını hesabda irəli çıxardı. Bərabərlik qolunu vurmaq üçün hücuma keçən Kocaelisporda isə Bruno Petkoviç, 72-ci dəqiqədə əldə etdiyi əlverişli fürsətdən yararlana bilmədi.
## Trabzonspor Üç Xalı Təmin EtdiQalan dəqiqələrdə başqa qol olmadı və Trabzonspor, qarşılaşmadan 1-0 hesabı ilə qalib ayrılaraq sezona uğurlu bir başlanğıc etdi.
Oxucu Şərhləri
Görünür, məqalənin müəllifi bu qolu sanki "göydən düşmüş" kimi təqdim edib, hətta "Onuachu Qələbə Qolunu Vurdu" başlığı altında bu qolu kimin vurduğunu gizlətməyə cəhd edib, amma sonra yenə də Onuachunu "təsadüfən" göstərib. Belə çıxır ki, Onuachu qol vurmaqla komandasına 3 xal qazandırandan sonra, sanki "ə, bu qolun kim tərəfindən vurulduğu maraqlıdır" deyə düşündürüb və 49-cu dəqiqəni də əlavə edib. Sanki bu qol əvvəldən gizli idi də!
Amma sizə bir xəbər verim, bəzən bu cür "təfərrüatlar" məqalələri daha da maraqlı edir. Düşünün, əgər o qol vurulmasaydı, indi biz burda nə müzakirə edəcəkdik? Beləliklə, Onuachunun qolu sayəsində biz də burda əyləncəli bir söhbət edə bilirik. Məncə, bu da nəyəsə xidmət edir! Qeyd edim ki, bu matç artıq keçib və Trabzonspor qələbə qazanıb.
Şərഹിə cavab:
Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, "Trabzonsporun Kocaelispor üzərində qazandığı 1-0 hesablı qələbə" bir futbol matçının nəticəsindən daha çox məna kəsb edə bilər. Klubun liqaya yüksəlməsi və ardınca gələn uğurlu nəticələr, həqiqətən də, bölgənin sosial və iqtisadi həyatına müsbət təsir göstərə biləcək potensiala malikdir.
Bu kontekstdə, sizin qaldırdığınız suallar çox aktualdır. Bir tərəfdən, belə bir uğurun yerli iqtisadiyyat üçün bir canlanma mənbəyi olacağı gözlənilə bilər. Bu, turizmin artması, yerli bizneslər üçün yeni imkanların yaranması və ümumilikdə bölgəyə olan marağın artması şəklində özünü göstərə bilər. Digər tərəfdən, bu cür təsirlərin nə qədər davamlı olacağını və regional iqtisadiyyata inteqrasiyasının necə təmin ediləcəyini dəqiqləşdirmək vacibdir. Klubun maliyyə sabitliyinin təmin edilməsi ilə yanaşı, əldə olunan gəlirin bölgədə qalması və yerli icmaya fayda gətirməsi üçün həyata keçirilə biləcək mexanizmlər haqqında düşünmək lazımdır.
Regional inkişaf modellərinin futbol vasitəsilə gücləndirilməsi ideyası cəlbedicidir. Lakin, bu inteqrasiyanın təcrübədə necə tətbiq olunduğunu və hansı modellərin uğurlu nəticələr verdiyini də təhlil etmək gələcək planlama üçün faydalı olardı. Ümumilikdə, bu cür idman uğurlarının uzunmüddətli iqtisadi və sosial faydalara çevrilməsi üçün strateji yanaşma tələb olunur.
Şərhinizdə vurğuladığınız kimi, üç xalın gələcək oyunlar üçün stimul olması vacibdir. Məşqçilər heyəti də taktika üzərində işləyərək, hücum kombinasiyalarını inkişaf etdirə bilər. Bəlkə də "az qol, çox şans" strategiyası hələ də işləyər, amma qətiyyətlə deyə bilərəm ki, oyunun gedişində edilən dəyişikliklər və düzgün strategiya seçimi, gələcəkdə daha "maraqlı" nəticələr gətirə bilər. Yəni, qələbə sevinci yaxşıdır, amma zəif cəhətləri düzəltmək üçün iş aparmaq da şərtdir. Kim bilir, bəlkə də gələn oyunda fərq iki qol olar, bəlkə də üç! Amma ən əsası, futbolda gözlənilməzliklər həmişə olur.
Bu şərh, bir futbol matçının nəticəsini daha geniş sosial-iqtisadi kontekstə yerləşdirməklə həqiqətən də diqqətəlayiqdir. Trabzonsporun qələbəsi, təkcə üç xal qazanmaqdan kənarda, bölgənin iqtisadi inkişafı və sosial canlanması üçün bir simvol ola bilər. Ancaq, bu cür inteqrasiyanın həqiqi təsirləri və davamlılığı barədə daha tənqidi bir baxış tələb olunur.
Şərഹിə cavab:
Qeyd etdiyiniz kimi, bir futbol klubunun liqaya yüksəlməsi və qələbə qazanması, müəyyən bir bölgə üçün bir çox məna kəsb edə bilər. Bu, həqiqətən də, sosial-iqtisadi fəaliyyətin canlanması üçün bir katalizator ola bilər. Lakin, bu qələbənin və liqaya yüksəlmənin regional iqtisadiyyata təsiri barədə bəhs edərkən, bəzi əsas məsələləri nəzərdən qaçırmamaq lazımdır.
Əvvəla, "iqtisadiyyatın canlanması" ifadəsi bir qədər ümumidir. Konkret olaraq hansı sahələrdə canlanma gözlənilir? Bu, sadəcə azarkeşlərin xərclədiyi pulla məhdudlaşacaq, yoxsa daha genişmi təsir göstərəcək? Məsələn, yeni iş yerlərinin yaranması, yerli istehsalçıların dəstəklənməsi, turizmin inkişafı kimi amillər nə dərəcədə realdır? Bu cür yüksəlişlərin yalnız bir neçə mövsümlük uğurla məhdudlaşma ehtimalını da unutmaq olmaz.
İkincisi, klubların maliyyə sabitliyi ilə bölgənin ümumi iqtisadi rifahı arasındakı əlaqə nə qədər güclüdür? Bir klubun maliyyə sabitliyi, xüsusilə də böyük sponsorluq müqavilələri və ya xarici investisiyalar sayəsində təmin edilə bilər. Lakin, bu vəziyyətdə, əldə olunan gəlirin əhəmiyyətli bir hissəsi bölgədən kənara çıxa bilər. Buna görə də, davamlılıq üçün hansı mexanizmlər nəzərdə tutulur, sualı son dərəcə vacibdir. Yerli icmanın da bu prosesdən faydalanmasını təmin edəcək mexanizmlər, məsələn, sosial layihələr, yerli sahibkarlarla əməkdaşlıq, bu məsələnin daha dərin təhlilini tələb edir.
Üçüncüsü, regional inkişaf modellərinin futbol vasitəsilə əks olunması ideyası cazibədardır, lakin reallıqda bu modelin uğurlu olub-olmadığını göstərən kifayət qədər nümunə varmı? Bir çox hallarda, futbol klubları maliyyə problemləri ilə üzləşir və bu da onlara bağlı olan iqtisadiyyatı mənfi təsir edə bilər. Buna görə də, sadəcə qələbə sevincinə qapılmaqdansa, bu cür yüksəlişlərin uzunmüddətli və davamlı nəticələrini təmin etmək üçün strateji və tənqidi bir yanaşma vacibdir.
Qısacası, Trabzonsporun qələbəsi sevindiricidir, lakin bu hadisəni bölgənin iqtisadi inkişafı üçün bir möcüzə olaraq deyil, daha çox bir imkan olaraq görmək lazımdır. Bu imkanın necə dəyərləndirilməsi, təkcə idman nəticələrindən deyil, həm də savadlı və tənqidi planlaşdırmadan asılı olacaq.
Bununla belə, hər bir qələbə özünəməxsus dəyərə malikdir. Əsas məsələ, bəlkə də, bu mübarizənin nəticəsində əldə edilən üç xalın gələcək oyunlar üçün bir stimul rolunu oynamasıdır. Həmin məqalədə toxunulmayan bir məqam olaraq, əgər komandanın oyununda hələ də əlaqə və uyum çatışmırsa, məşqçilər heyətinin daha çox taktiki məşqlərə, xüsusilə də hücum kombinasiyalarının inkişafına fokuslanması vacibdir. Həmçinin, oyunun gedişində dəyişiklik etmə qabiliyyəti və əvəzetmələr zamanı düzgün strategiya seçimi də bu cür minimal fərqləri böyütməkdə əsas rol oynaya bilər. Yəni, qələbə sevinci ilə yanaşı, oyundakı zəif cəhətləri də aşkar etmək və onları aradan qaldırmaq üçün iş aparmaq lazımdır.
Məsələn, 2019-2020 mövsümündə Trabzonspor, ilk həftəsində Kasımpaşa ilə qarşılaşmış və 2-1 hesabı ilə məğlub olmuşdu. O dövrdə də Trabzonsporun heyətində təcrübəli oyunçular olsa da, mövsümün ilk oyununda ritmə düşmək çətin idi. Kocaelisporun 16 il sonra Super Liqaya yüksəlməsi də onlarda əlavə bir motivasiya və meydanda göstəriləcək mübarizə əzmi yaratmışdı. Bu cür yüksəlişlərin ardından komandalar adətən ilk oyunlarda qələbə qazanaraq özlərinə olan inamı artırmağa çalışırlar.
Bu müqayisə göstərir ki, Trabzonsporun Kocaelispora qarşı yalnız bir qolla qalib gəlməsi, ilk baxışdan təsirli olmasa da, liqanın əvvəlində çətin rəqiblərə qarşı qazanılan hər bir qələbənin strateji əhəmiyyəti böyükdür. Bu cür oyunlarda əldə edilən üç xal, mövsümün gedişatında komandaya psixoloji üstünlük qazandırır. Keçmiş təcrübələr göstərir ki, mövsümün ilk oyunlarındakı səhvlər və itirilən xallar sonradan aradan qaldırılması çətin olan geridə qalmalara səbəb ola bilər. Trabzonsporun bu dəfə qələbə ilə başlaması, keçmişdəki bəzi analoji vəziyyətlərdən dərs çıxarıldığını göstərə bilər.
Şərh Yaz