Climate Now Debat: hoe stimuleren we de Europese windsector en halen we de klimaatdoelstellingen van de EU?
De EU heeft zich achter de belofte van windenergie geschaard. Met initiatieven zoals REPowerEU die de doelstelling voor door wind opgewekte elektriciteit verhogen, zal het komende decennium hopelijk een enorme groei in de productie van windparken te zien zijn.
Waarom is windenergie zo’n belangrijke bron van duurzame energie, hoe en waar gaan we deze nieuwe windparken plaatsen en hoe gaan we eventuele negatieve neveneffecten van de energiebron tegen?
Deze vragen en meer zullen centraal staan in het volgende Euronews-debat, georganiseerd door het team erachter Klimaat nu – een maandelijks programma waarin we u de laatste klimaatfeiten van ‘s werelds toonaangevende bron geven, de trends analyseren en uitleggen hoe onze planeet verandert.
U kunt de . volgen Euronews-debat in dit artikel Aan 3 mei om 11:00 CEST.
Waarom moet de EU afstand nemen van gas?
Hernieuwbare energie is de afgelopen jaren zowel een politiek als een existentieel doel van de EU geworden. Op existentieel niveau is het van cruciaal belang dat we onze afhankelijkheid van op koolstof gebaseerde bronnen van elektrische energie verminderen om de klimaatverandering een halt toe te roepen. Maar het is pas onlangs dat de politieke voordelen van betrouwbare hernieuwbare energie uit de EU zo duidelijk zijn geworden.
Tot de Russische invasie van Oekraïne vertrouwde de EU voor 44 procent van haar gas op Rusland – het is dan duidelijk dat de EU om zowel klimaat- als politieke redenen haar afhankelijkheid van deze hulpbron moet verminderen.
Wat zijn de windenergiedoelstellingen van de EU?
De EU had 189 gigawatt (GW) geïnstalleerd vermogen eind 2021. Hoewel dat al een behoorlijk bedrag is, is het nog ver verwijderd van nieuw gestelde doelen. De Green Deal van de Europese Commissie had eerder de doelstelling voor windvermogen in 2030 gesteld op 450 GW. Het recente voorstel van REPowerEU heeft dat doel opgetrokken tot 480 GW in 2030.
Het REPowerEU-initiatief is ingevoerd als reactie op de Russische energiecrisis.
“We moeten onafhankelijk worden van Russische olie, kolen en gas. We kunnen simpelweg niet vertrouwen op een leverancier die ons expliciet bedreigt. We moeten nu handelen om de impact van stijgende energieprijzen te verzachten, onze gasvoorziening voor de komende winter te diversifiëren en de transitie naar schone energie te versnellen.” Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, zei:.
Om het doel van 480 GW te bereiken, zou Europa jaarlijks 32-32 GW aan windinfrastructuur moeten installeren. WindEurope heeft echter voorspeld dat Europa slechts op schema ligt om 18 GW extra per jaar te installeren, ver onder de doelstelling.
En het zijn niet alleen nieuwe turbines die moeten worden gemaakt om dit doel te bereiken. Veel van de reeds functionerende turbines zullen tegen 2030 het einde van hun operationele levensduur bereiken, dus zullen ze moeten worden vervangen, waardoor de werkelijke behoefte aan nieuwe infrastructuur per jaar zal toenemen.
Als zodanig blijven er meerdere vragen over hoe Europa erin zal slagen zijn doelstellingen te bereiken: hoe zal Europa de productie verhogen om het doel te bereiken en waar de windparken zullen worden geplaatst?
De Europese Commissie wil dat wind in 2050 de helft van Europa’s elektriciteit levert, waarvoor een 25-voudige toename van offshore windenergie nodig is.
Op dit moment voorziet wind in 16 procent van de Europese elektriciteitsvraag, waarbij Denemarken, Ierland en Duitsland koploper zijn in hun gebruik van windenergie.
Op of op zee?
Om aan de vraag te kunnen voldoen, zullen de vergunningen voor de bouw van windparken moeten worden verhoogd. De EU heeft plannen naar voren gebracht die stellen dat infrastructuur voor hernieuwbare energie als een hoger openbaar belang kan worden beschouwd. Dit zal de manier waarop de bouwvergunningen voor windparken worden beschouwd veranderen in vergelijking met vragen over lokale biodiversiteit.
Maar WindEurope heeft zijn bezorgdheid geuit over het lage aantal toegestane projecten voor de fabricage van windturbines.
“De Europese windindustrie verliest geld, sluit fabrieken en schrapt banen – net op het moment dat ze zou moeten groeien om te voldoen aan de enorme uitbreiding van windenergie die Europa wil. Als dit zo doorgaat, komt de Green Deal in de problemen, om nog maar te zwijgen van de energiezekerheidsdoelstellingen van Europa”, zegt Giles Dickson, CEO van WindEurope.
Als er meer toestemmingen kunnen worden verleend, is het ook de vraag waar de windparken heen kunnen.
Op dit moment zal een groot deel van de verwachte toename van het windvermogen komen van wind op land. Wel is het van belang dat Europa een toename van wind op zee kan benutten.
Offshore windparken die verder op zee zijn gebouwd, zijn binnen bereik om meer consistente en sterkere winden te ontvangen. Het benutten van de potentiële offshore-windenergie in de Noordzee en de Oostzee zal van cruciaal belang zijn om de doelstellingen van de Commissie te handhaven.
De verbeterde consistentie van offshore wind is ook nuttig om het probleem van variabiliteit aan te pakken. Omdat wind de kenmerken heeft van onvoorspelbaar, afhankelijk van het veranderende weer, is het risico van lage windperioden ernstig voor een elektriciteitsnet dat steeds meer afhankelijk is van zijn vermogen.
Vorig jaar was er een algemene daling van de windsnelheid. Er zijn echter ook meldingen van een verhoogde windsnelheid in de Baltische regio’s, waar veel offshore windparken zouden worden geplant.
Met zoveel vragen over de implementatie van de ambitieuze doelstelling van de EU voor windenergie, mag het Euronews-debat op 3 mei niet ontbreken.
Maak kennis met onze panelleden:
Dr. Samantha Burgess is adjunct-directeur van C3S, de Copernicus Climate Change Service van de Europese Unie, die werkt aan een beter begrip van klimaatgerelateerde risico’s. C3S biedt open toegang tot klimaatgegevens wereldwijd om betere besluitvorming mogelijk te maken. Sam heeft zich eerder gericht op milieubestendigheid, duurzame financiën en oceaangovernance in functies als hoofdwetenschappelijk adviseur en beleidshoofd bij de overheid, het bedrijfsleven, ngo’s en de academische wereld.
Carlo Zorzoli, geboren in Milaan, behaalde een master in elektrotechniek aan de La Sapienza-universiteit van Rome en een MBA aan de Duke University – Fuqua School of Business in North Carolina (VS). Hij bekleedt momenteel de rol van Head of Business Development van Enel Green Power en heeft meer dan twintig jaar ervaring in de totale energiesector.
Carlo heeft vele functies bekleed die zich voornamelijk bezighielden met de ontwikkeling van de conventionele en vooral duurzame elektriciteitsproductie. Gedurende zijn carrière in de energiesector heeft hij in Europa gewerkt, voornamelijk in de distributie, in Brazilië in hernieuwbare energie en conventionele opwekking, evenals in HVAC-transmissiesystemen, in de Verenigde Arabische Emiraten in STEG- en waterontziltingsprojecten, en in de rest van de Amerika in hernieuwbare opwekking.
Morten Helveg Petersen is sinds 2014 lid van het Europees Parlement als vicevoorzitter van ITRE en trad op als schaduwrapporteur in verschillende belangrijke rapporten, zoals de Europese strategie voor energiezekerheid, het uitvoeringsrapport over de richtlijn energie-efficiëntie, rapporteur voor de verordening betreffende het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (ACER) en de strategie voor hernieuwbare energie op zee van het Europees Parlement, die in februari 2022 is aangenomen.
Momenteel is hij schaduwrapporteur voor de richtlijn energieprestatie van gebouwen. Daarvoor was hij van 1998 tot 2009 lid van het Deense parlement. Hij heeft ook gewerkt voor de Europese Commissie, de Confederation of Danish Industry en als algemeen directeur van de branchevereniging Danish Media. Hij is voorzitter van Energy Solutions, een partijoverschrijdend Europees parlementair netwerk dat streeft naar een holistische benadering van de EU-energiewetgeving.
Kenneth Thomsen is sinds 1990 werkzaam binnen de windenergie en begon met de eerste jaren in onderzoek naar windturbinedynamica, aero-elasticiteit, belastingen en besturing. Gedurende twee periodes bekleedde hij functies in de windindustrie, 8 jaar bij Siemens Wind Power, waar hij de afdeling Loads and Control leidde, en 2 jaar bij Envisions Shanghai, waar hij Director of Overseas Loads and Control was. Sinds 2020 bekleedt hij de functie van hoofd van de ontwerpafdeling voor windturbines aan de Technische Universiteit van Denemarken.
Dr. Hannah Bloomfield is een onderzoekswetenschapper aan de Universiteit van Bristol, die de afgelopen acht jaar aan de Universiteit van Reading heeft gewerkt om de effecten van klimaatvariabiliteit en klimaatverandering op elektriciteitssystemen op nationaal niveau te bestuderen.
Hannah is gespecialiseerd in het modelleren van de elektriciteitsvraag in het VK en Europa en de opwekking van hernieuwbare energie. Ze heeft ook gewerkt aan de ontwikkeling van deze tools voor Mexico en meerdere regio’s in Afrika. Een belangrijk resultaat van haar werk was het verbeteren van de toegankelijkheid van grote meteorologische datasets voor niet-specialisten.
Euronews-wetenschapsverslaggever Jeremy Wilks behandelt alles, van klimaatverandering tot innovatie in de gezondheidszorg. Hij brengt al meer dan tien jaar verslag uit over wetenschappelijk onderzoek, innovatie en digitale technologie in heel Europa. Hij organiseert regelmatig live debatten, zowel op de digitale platforms van Euronews als op grote conferentie-evenementen. Jeremy is de presentator van de maandelijkse Climate Now-serie op Euronews.