Een aantal bepalingen wordt verzocht te worden ingetrokken.
“De nieuwe mediawet van Azerbeidzjan zal de toch al beperkte omgeving voor onafhankelijke journalistiek en media verder verstoren.”
Commissie van Venetië, samengesteld uit constitutionele experts van de Raad van Europa ideeHet zegt zo.
Het advies werd samen met het directoraat-generaal Mensenrechten en de rechtsstaat van de Raad van Europa goedgekeurd.
De Commissie van Venetië zei dat de definitieve tekst van de wet gebaseerd was op online ontmoetingen met journalisten, mediajuristen, leden van de internationale gemeenschap en de OVSE.
“De rapporteurs van de commissie waren niet in staat een open dialoog met de Azerbeidzjaanse autoriteiten tot stand te brengen. De autoriteiten gaven geen commentaar op sommige bepalingen van de wet. Ze stuurden alleen schriftelijke opmerkingen over de vorige versie van het advies”, zei hij.
De Commissie stelt dat de nieuwe wet tot doel heeft de mediasector van Azerbeidzjan te reguleren, met inbegrip van online media:
In plaats van de noodzakelijke voorwaarden te scheppen voor de media om haar rol te spelen, zijn haar activiteiten echter beperkt.” Kortom, veel van de bepalingen van deze wet zijn in strijd met de Europese normen voor vrijheid van meningsuiting en mediavrijheid. In de huidige vorm kan dat niet.”
De Commissie van Venetië drong er bij de Azerbeidzjaanse regering op aan om dringend haar strenge beperkingen op de oprichting van mediakanalen op te heffen, met inbegrip van buitenlandse eigendom en externe financieringsvereisten:
“De regering zou het mediaregister of de eis dat journalisten en mediakanalen erin moeten worden opgenomen, moeten verwijderen”, zei hij. Tegelijkertijd moet het accreditatiestelsel voor journalisten worden afgeschaft.
De Commissie beveelt aan de wet in overeenstemming te brengen met de jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens over de bescherming van de vrijheid van meningsuiting.
In deze sectie staat dat alleen de rechtbank de bevoegdheid zou moeten hebben om journalisten te verplichten hun bronnen bekend te maken:
“Daarnaast moet de licentievereiste voor platformuitgevers worden afgeschaft. Voor de publicatie en distributie van gedrukte en online mediaproducten is alleen het informeren van de bevoegde autoriteiten voldoende. De voorwaarden voor het intrekken en beëindigen van licenties van gedrukte en online mediakanalen, evenals de audiovisuele media, moeten worden gewijzigd. De toereikendheid van deze sancties moet worden gewaarborgd.”
De Commissie van Venetië drong er bij de Azerbeidzjaanse regering op aan het begrip journalistiek te verbreden.
7-9 van de nieuwe mediawet. Hij zei dat de items moeten worden gewijzigd. Zo moeten er duidelijke en toegankelijke juridische rechtvaardigingen worden gegeven voor het inperken van de vrijheid van meningsuiting tijdens een noodtoestand:
“De kwestie van het verbieden van geheime schietpartijen zonder de toestemming van de persoon moet worden vervangen door een ander artikel. Sluit situaties uit waarin er een duidelijk openbaar belang is bij de publicatie van dergelijk materiaal en zorg voor de rechten van derden. Tegelijkertijd moet de huidige het model van de Persraad moet worden gewijzigd in overeenstemming met de Europese normen Persraad onafhankelijk optreden als regelgevend agentschap.
Advocaat van media-expert Khalid Agali gaf commentaar op het standpunt van de Commissie van Venetië over de mediawet. Het concludeerde dat een dergelijke wet niet zou moeten worden uitgevoerd in een lidstaat van de Raad van Europa.
De advocaat zei dat eind vorig jaar de wet in allerijl aan de Tweede Kamer werd voorgelegd omdat hij deze reactionair vond. Hij zei dat hij niet zou bijdragen aan de pers en zou toeslaan:
We hebben ook voorstellen van 20-30 pagina’s opgesteld en ingediend, maar daar is helaas geen rekening mee gehouden. Onze haastig opgestelde aanbevelingen waren voornamelijk gericht op 20-25 items. Ook de Commissie van Venetië richtte zich in haar advies op deze bepalingen.
We hebben ook voorstellen van 20-30 pagina’s opgesteld en ingediend, maar daar is helaas geen rekening mee gehouden. Onze haastig opgestelde aanbevelingen waren voornamelijk gericht op 20-25 items. Ook de Commissie van Venetië richtte zich in haar advies op deze bepalingen.
Volgens Khaled Agali concludeerde de commissie dat de wet een meer “afschrikwekkend effect” zou hebben in de context van de toch al extreem beperkte ruimte voor onafhankelijke journalistiek en media in Azerbeidzjan:
Veel bepalingen zijn niet in overeenstemming met de Azerbeidzjaanse normen voor vrijheid van meningsuiting en de media, en laten de media niet effectief de rol van ‘publieke waarnemer’ vervullen. Om deze redenen mag de wet niet worden toegepast zoals hij is. Als de wet niet in zijn geheel wordt ingetrokken, roept de Commissie van Venetië de Azerbeidzjaanse autoriteiten dringend op om veel bepalingen van de perswet in te trekken die een ernstige bedreiging vormen voor de vrijheid van meningsuiting.”
De Nieuwe Mediawet legt brede beperkingen op aan de oprichting, buitenlandse eigendom en buitenlandse financiering van buitenlandse media.
Het vereist dat journalisten worden geaccrediteerd door overheidsinstanties.
Het platform vereist licenties van uitgevers.
Daarnaast vereist de publicatie en distributie van gedrukte en online mediaproducten melding van de bevoegde autoriteiten. Het verbiedt journalisten ook om geclassificeerde afbeeldingen te gebruiken.
De Commissie van Venetië is van mening dat de wetsdefinitie van journalisten en het strikte verbod op de verspreiding van geclassificeerde afbeeldingen gebrekkig zijn.
Het advies stelt dat het begrip journalistiek moet worden verruimd en dat geheime schietverboden moeten worden toegestaan voor het algemeen belang.
Khalid Agali zei ook dat de wet tot doel heeft bijna alles met betrekking tot de mediasector in Azerbeidzjan te reguleren, inclusief online media.
