Slechts enkele dagen na de 90e verjaardag van de “Holodomor” in Oekraïne, de hongersnood in de jaren dertig die naar schatting meer dan 3 miljoen Oekraïners het leven heeft gekost onder het repressieve bewind van Sovjetleider Joseph Stalin, Duitse parlement heeft een resolutie goedgekeurd waarin de hongersnood wordt erkend als “genocide”.
Tussen 1932 en 1933 stierven ongeveer 3,5 miljoen Oekraïners in een door de mens veroorzaakte hongersnood die bekend staat als de Holodomor, wat in het Oekraïens “uitroeiing door verhongering” betekent. Sommige historici beweren dat Stalin met opzet de hongersnood heeft georkestreerd om de Oekraïense onafhankelijkheidsbeweging te elimineren. Anderen zeggen dat Holodomor het resultaat was van het mislukte beleid van de Sovjet-Unie om landbouwgrond te collectiviseren.
Volgens de resolutie die door de drie partijen in de regeringscoalitie van bondskanselier Olaf Scholz en het belangrijkste oppositieblok aan de Bondsdag, het lagerhuis, is voorgelegd, “waren de massale hongerslachtoffers niet het gevolg van mislukte oogsten; de politieke leiding van de Sovjet-Unie onder Josef Stalin was verantwoordelijk voor hen.”
De resolutie stelt ook dat alles wat Oekraïens is “zeer verdacht” was voor Stalin en merkt op dat “heel Oekraïne werd getroffen door honger en onderdrukking, niet alleen de graanproducerende gebieden”.
Terwijl veel academici verdeeld zijn over de vraag of de hongersnood moet worden geclassificeerd als genocide — de opzettelijke vernietiging van een volk, of het nu een etnische, nationale, raciale of religieuze groep is — de resolutie die door het Duitse parlement is aangenomen, zegt dat “vanuit het huidige perspectief een historische en politieke classificatie als genocide duidelijk is”.
“Deze gruwel had zijn oorzaak in het Kremlin – daar nam de dictator de wrede beslissing om met geweld collectivisatie door te drukken en honger te veroorzaken”, zei wetgever van de Groene Partij, Robin Wagener, woensdag tegen het parlement. “En het doden door honger had ook als doel de politieke onderdrukking van de Oekraïense nationale identiteit, de Oekraïense cultuur en taal.”
Zowel Wagener als de conservatieve oppositiewetgever Volker Ullrich spraken erover “parallellen” tussen de hongersnood in de jaren dertig en de huidige oorlog van Rusland tegen Oekraïne, zeggend dat de invasie van Moskou “in deze historische traditie staat”, zoals Ullrich zei.
Rusland heeft de classificatie van Holodomor als genocide altijd geweigerd en zei dat de hongersnood die zich in die jaren over de Sovjet-Unie verspreidde niet alleen Oekraïners doodde, maar ook Russen, Kazachen, Wolga-Duitsers en anderen.
Duitsland is niet het eerste land dat de Oekraïense Holodomor als genocide erkent.
Volgens het Holomodor Museum in Kiev hebben tot nu toe 16 staten, naast Oekraïne, de hongersnood als genocide erkend. Dit zijn Australië, Ecuador, Estland, Canada, Colombia, Georgië, Hongarije, Letland, Litouwen, Mexico, Paraguay, Peru, Polen, Portugal, de VS en het Vaticaan. Andere landen, waaronder Argentinië, Chili en Spanje, hebben het veroordeeld als “een daad van uitroeiing”.
Het bestempelen van de hongersnood als genocide roept de Duitse regering op om “elke poging om eenzijdige Russische historische verhalen te verspreiden” tegen te gaan, maar het is niet wettelijk bindend en vereist geen overheidsingrijpen.
