Duitsland heeft onder Scholz een nieuwe rol in Europa. Zo ziet het er een jaar later uit.

Olaf Scholz heeft zeker Angela Merkel’s mantel van ‘crisiskanselier’ op zich genomen, als je mag afgaan op zijn eerste jaar in functie.

Slechts twee maanden na zijn ambtsperiode brak er oorlog uit op Europese bodem, en de voortdurende discussie over hoeveel militaire en financiële steun de Europese Unie aan Oekraïne zou moeten geven, cirkelt vaak rond de grootste economie van het blok.

De decennialange zware energieafhankelijkheid van Duitsland van Rusland werd breed ontmaskerd en aan de kaak gesteld, en Scholz’ haast om alternatieven voor Russisch gas te vinden leidde tot spanningen tussen de coalitiepartijen van de jonge Duitse regering en dwong hen om gedeeltelijk terug te komen op hun klimaatbeleidsdoelstellingen.

De sluipende inflatie bedreigt het post-pandemische herstel van economieën in heel Europa en de grootste zorg van de Duitse kiezers is of ze het zich kunnen veroorloven om de verwarming deze winter aan te zetten.

Hier is een blik op hoe Olaf Scholz de rol van Duitsland in Europa heeft veranderd.

Een belangrijke speler in Europa maar niet dominant

Scholz wil dat Duitsland een belangrijke speler wordt in Europa, maar niet langer een dominante speler, zeggen experts.

Lars Haider, hoofdredacteur van de krant Hamburger Abendblatt en auteur van de biografie “Olaf Scholz: The Path to Power” (Olaf Scholz: Der Weg zur Macht), vertelde Euronews dat “Olaf Scholz in wezen wordt gedreven door de overtuiging dat Europa in de 21e eeuw alleen kan blijven bestaan ​​in de wereld als het verenigd en verenigd is.

“Dat is ook de reden waarom hij niet doorzet en de leiding neemt, zoals herhaaldelijk wordt geëist. De Duitse bondskanselier mag niet langer de indruk wekken dat hij uiteindelijk bepaalt wat er in Europa gebeurt en hoe”, aldus Haider.

Het land dat in 2013 door het tijdschrift Economist ooit de ‘onwillige hegemoon’ werd genoemd, lijkt een stap terug te doen om een ​​meer gelijkwaardige partner onder Scholz te worden.

Haider is ook van mening dat de spanningen tussen de nieuwe kanselier en de Franse president Emmanuel Macron over zaken als de energiecrisis en de betrekkingen met China door de media zijn overdreven.

“De betrekkingen tussen Duitsland en Frankrijk zijn niet zo slecht als wordt beweerd. Olaf Scholz kent absoluut de waarde van de as Berlijn-Parijs en hij weet ook dat Frankrijk de belangrijkste partner van Duitsland is, althans binnen de EU”, zei hij. gezegd.

‘Geen risico’s nemen of leiden op Oekraïne’

Hoewel Duitsland Oekraïne voortdurende militaire, voorlopige en financiële steun heeft verleend, geloven sommigen dat Duitsland een historische verantwoordelijkheid heeft om een ​​veel actievere – en niet alleen een reactieve – rol te spelen bij het helpen van Oekraïne bij het afweren van de Russische invasie.

De Duitse bondskanselier stond zij aan zij met Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, tijdens haar reis naar Berlijn in oktober 2022 en herhaalde zijn oproep aan internationale partners om in te stemmen met “een Marshallplan” voor Oekraïne om het te helpen bij de wederopbouw van de oorlogsschade.

Hij erkende dat het de komende jaren miljarden euro’s en dollars zou kosten.

Dr. Stefan Meister, hoofd van het programma Internationale Orde en Democratie bij de Duitse Raad voor Buitenlandse Betrekkingen (DGAP), zei dat het Duitse besluit om zijn afhankelijkheid van Russische energie te vergroten, zelfs na de annexatie van de Krim in 2014, een “mislukt beleid” was.

“Het is een bankroet van de Duitse Ostpolitik… het heeft gefaald, het heeft deze oorlog niet voorkomen”, zei hij.

Meister erkent dat Duitsland nu “meer heeft gedaan dan vaak wordt besproken in termen van wapenlevering en financiële steun” voor Oekraïne, maar dat Scholz nog steeds een verantwoordelijkheid heeft om de Europese reactie vorm te geven, meer dan hij tot nu toe heeft gedaan.

“Hij (Scholz) houdt niet van risico’s nemen. Hij neemt niet echt het voortouw in Oekraïne; noch in de binnenlandse politiek, noch op Europees niveau.

“Ik denk dat dit de EU heeft verzwakt en nog afhankelijker heeft gemaakt van de actie en reactie van de VS”, zei hij.

“Het is niet echt genoeg voor de situatie waarin Europa zich momenteel bevindt, dat de grootste economie van Europa niet het voortouw neemt in belangrijke kwesties die verband houden met Oekraïne in deze oorlog.”

Meister denkt dat de Duitse – en Europese – reactie meer vooruitstrevend en strategisch moet zijn, in plaats van alleen maar “doormoedelijke” reacties op gebeurtenissen terwijl ze zich ontvouwen.

“Ik denk dat we ons moeten voorbereiden op een langere oorlog in termen van steun aan Oekraïne … Dus ik wil een financieel plan zien voor het voortbestaan ​​van Oekraïne binnen, laten we zeggen, de komende twee jaar, in termen van maandelijkse, jaarlijkse financiering voor de Oekraïense begroting”, zei hij.

“Ik heb de indruk dat we meer discussies hebben over de wederopbouw van Oekraïne dan over de onmiddellijke behoeften van Oekraïne voor het komende jaar.”

De steun voor Oekraïne onder de Duitse burgers blijft groot, maar Scholz zal de kiezers aan zijn kant moeten houden als de oorlogskosten nog vele maanden of jaren blijven oplopen.

Het verschil maken met klimaatbeleid?

Het klimaatveranderingsbeleid blijft een belangrijk punt van zorg voor Duitse en Europese kiezers, maar de vooruitgang in eigen land wordt belemmerd doordat Scholz besloot om kerncentrales langer te laten draaien, meer steenkool te verbranden en andere bronnen van aardgas te zoeken als oplossingen om een ​​energiecrisis in eigen land te voorkomen.

Het was voor de Groenen een bittere pil om te slikken.

Zoals Rasmus Andresen, Duits Groen Europarlementslid, tegen Euronews zei, is het nu van het grootste belang dat de langetermijndoelstellingen voor het klimaatbeleid die in hun regeerakkoord zijn vastgelegd, worden nageleefd.

“Ik denk dat Olaf Scholz begrijpt dat als hij met de Groenen wil regeren en hun steun wil verzekeren, hij de klimaatdoelstellingen moet halen”, zei hij.

“Het gaat erom hem en onze coalitiepartner (liberaal-democraten – FDP) onder druk te zetten en ik denk dat Duitsland er over twee, drie jaar veel beter voor staat als het om klimaatbeleid gaat.”

Andresen is ook optimistisch over de vooruitgang die al op Europees niveau is geboekt met het gewicht van de Duitse Groene Partij op de rug van Scholz het afgelopen jaar.

“Kijkend naar het eerste jaar, vooral als het gaat om de onderhandelingen over het EU Fit For 55-pakket, zie je de rol die de Duitse regering – het ministerie van Klimaat en ook het ministerie van Buitenlandse Zaken – heeft gespeeld in de onderhandelingen op Europees niveau.

“Je ziet een enorm verschil tussen wat de vorige regering had gedaan en wat de nieuwe regering heeft gedaan.”

Hoewel de eigen doelstellingen van het klimaatbeleid van Scholz misschien niet ambitieus zijn, zal de Groene Partij hem ter verantwoording blijven roepen in Berlijn en Brussel, zeggen experts.

‘Op zoek naar zijn plek op EU-niveau’

De mening vanuit Brussel is ook dat Scholz “onwillig was om een ​​leidende rol te spelen” als het ging om de gezamenlijke reactie op de oorlog in Oekraïne, legt Andresen uit, maar hij erkent ook dat dit nog steeds het eerste jaar van Scholz in functie is en hij is ” nog steeds op zoek naar zijn ruimte op Europees niveau”.

De aanhoudende oorlog op de drempel van de EU heeft een betere strategie nodig voor de middellange en lange termijn, zeggen experts.

De EU moet ook naar de toekomst kijken over kritieke kwesties zoals veiligheid, klimaatveranderingsbeleid en immigratie, om er maar een paar te noemen.

De populariteit van de Duitse bondskanselier in Duitsland blijft achter bij die van zijn groene partijministers Annalena Baerbock en Robert Habeck, volgens peilingen van de Forschungsgruppe in november.

Scholz wil niet dat Duitsland de dominante kracht in Europa wordt, maar deze onwil om de leiding te nemen wordt volgens velen geïnterpreteerd als een nalatigheid.