Gevaarlijke spanningen ontstonden in de Litouwse richting. Er zijn schokkende en oorlogszuchtige verklaringen dat de hand wordt “geopend” om het probleem “op welke manier dan ook” op te lossen. Dergelijke verklaringen van Rusland werden afgelegd na de inwerkingtreding van de desbetreffende EU-sancties die de doorvoer naar de Litouwse regio Kaliningrad beperken. Delphi stelt dat de Russen half juni wisten wat hen te wachten stond, maar nu is al hun woede gericht op Vilnius, niet op Brussel.
LTG Cargo Lithuanian Railways heeft de spoorwegmedewerkers van Kaliningrad van tevoren laten weten dat veel goederen niet per spoor mogen worden vervoerd. Omdat de Europese Unie sancties heeft aangenomen, enz. Ondertussen begon Rusland een spel te spelen: alsof het een onverwachte beslissing was, neemt Litouwen “schaamteloos” eenzijdige en onwettige stappen en is de facto een blokkade van Kaliningrad afgekondigd.
Een echte hysterie begon in de Russische informatieruimte. Oproepen tot “concrete interventiemaatregelen tegen Litouwen” zijn oorlogszuchtig en dreigend.
Andrei Klimov, voorzitter van de interim-commissie van de Raad van de Russische Federatie voor de bescherming van de staatssoevereiniteit en het voorkomen van interventie in binnenlandse zaken, toonde echte hysterie. Hij drong er bij de EU op aan om Litouwen te dwingen de beperkingen op de doorvoer naar Kaliningrad op te heffen, en voegde eraan toe dat Ruslands hand “zich zou openen” en “het probleem zelf zou oplossen”.
“Als de EU de schaamteloze stap van Vilnius niet zo snel mogelijk corrigeert, zullen we onze handen openen om de legitimiteit van alle documenten met betrekking tot het EU-lidmaatschap van Litouwen te ontkennen en om het door Litouwen gecreëerde Kaliningrad-doorvoerprobleem op te lossen zoals we willen”, zei Klimov. Per telegram geschreven. Hij zei ook dat Vilnius “zijn eigen leerstoel omverwierp” in de jaren dat het lid was van de EU. Klimov zei dat de NAVO de Russische zone effectief heeft geblokkeerd door toedoen van een van haar lidstaten.
Volgens hem kan het begin van de blokkade worden beschouwd als een directe aanval op Rusland, waardoor ze “onmiddellijk hun toevlucht moeten nemen tot de nodige zelfverdediging”.
Maar wat kan Moskou echt doen? En welke stappen moeten daartegen ondernomen worden?
De Russische politiek analist Konstantin Eggert (Vilnius) deelde zijn mening met de Press Club:
– Let niet op de verklaringen van dergelijke afgevaardigden of senatoren van de Russische Doema. Deze mensen maken propaganda en lawaai, maar nemen eigenlijk geen beslissingen.
Wat Litouwen betreft, hoopte het Kremlin aanvankelijk echt dat het Vilnius zou kunnen isoleren van de EU en het op eigen houtje zou kunnen ‘straffen’. Of, integendeel, het zal de EU dwingen om enkele onderhandelingen met Moskou aan te gaan over de overgang naar Kaliningrad. Het zou hoe dan ook een politiek gewin zijn voor het Kremlin. Aan de ene kant wilde hij laten zien dat niets afhangt van Litouwen en aan de andere kant zou hij de wereld laten zien dat ondanks de agressie tegen Oekraïne, westerse landen nog moeten onderhandelen met Poetin. Maar dat gebeurde niet. Naar mijn mening hebben de dreigementen uit Moskou vandaag geen serieuze basis. De betrekkingen tussen Rusland en de Republiek Litouwen zijn al bijna onder nul. Alle maatregelen die de Russische Federatie kan nemen, zoals een algemeen verbod op de toegang van Litouwse burgers tot Rusland, zullen geen verschrikkelijke klap zijn.
Een ander punt is dat er maatregelen zijn om de mogelijke agressie van Rusland te beperken. Bijvoorbeeld de sluiting van het Litouwse luchtruim, de blokkade van Russische luchtverdedigingssystemen die in Wit-Rusland zijn gestationeerd. Of het zou kunnen proberen de haven van Klaipeda, de grootste van Litouwen, te sluiten. Beide acties zullen echter worden gezien als een oorlogsverklaring en zullen ongetwijfeld een zeer krachtige reactie krijgen van de NAVO. En het is bekend dat Poetin zelden iemand aanvalt die sterker is dan hijzelf.
Er is nog een andere optie. Litouwen heeft lang gedebatteerd over de mogelijkheid dat sommige “beleefde mensen” zonder identificatietekens het land onmiddellijk na de annexatie van de Krim zouden binnenkomen, het burgemeesterskantoor van een Litouwse grensstad zouden vernietigen en vervolgens de grens zouden oversteken. Dit zal de NAVO dwingen na te gaan of deze stap agressie is. Maar het lijkt mij dat dergelijke provocaties, die verondersteld werden de zwakte en het gebrek aan eenheid van eenheid aan te tonen, nu tot het verleden behoren. Tegenwoordig zal zo’n provocerende daad in de eerste plaats door de Litouwers zelf worden gezien als een directe aanval en zullen ze het vuur openen op de provocateurs. Daarom ben ik van mening dat Moskou geen radicale stap zal zetten. Want in de praktijk bestaat zo’n maatregel niet. De huidige maatregelen zullen leiden tot een direct conflict met de NAVO. In de context van de voortdurende oorlog met Oekraïne, denk ik niet dat het Kremlin daarmee instemt.
Rauf Orucov
