“We werden in een hinderlaag gelokt, ze zeiden dat hij was neergeschoten, maar hij leeft…” – VERLOREN – VUSALA MAMMADOVA GESCHREVEN |

Rzayev Ahmed in het project “Lost” van Pressklub.az geduld We herinneren ons uw zoon.

sumgait. 1992 jaar.

Ahmet soldaat Toen Agkhanim in haar jurk door de deur liep, verloor ze zichzelf:

– Wat voor outfit is dit? Waar ga je naar toe?

– Ik ga naar voren! Ik heb me vrijwillig aangeboden om het huis uit te gaan zonder het te weten!

– Zonder toestemming van thuis… – Mijn meid werd boos.

– Hoe moet ik het doen? Als ze het thuis wisten, zouden ze het niet toestaan. Ze zullen zeggen: ga niet!

– Nu ga ik het mijn vader vertellen…

– Slachtoffer Kom op, zeg me niet dat ik naar huis moet voordat je gaat. Ik heb mijn besluit genomen, ik ga. Ik heb een paar minuten, ik kwam om afscheid van je te nemen.

Ahmed nam de ster van zijn hoed en legde hem in de palm van de 5-jarige Rovsha:

– Verberg een souvenir voor oom! Als er iets is… Je zult me ​​herinneren met deze ster…

– Zeg zulke woorden niet! – Mijn meid is vol.

– Je kunt niet achter mijn rug om huilen! Kijk, ik heb ook een cadeautje voor je. Bewaar deze naald voor mij als souvenir!

– Ahmet, je zus slachtofferGa niet weg zonder Atamgil te ontmoeten…

– We hebben genoeg tijd om af te spreken. Je gaat ze alles vertellen.

***

sumgait. jaar 2022.

Umhani, een 83-jarige moeder, beschrijft Ahmed:

– Hij was mijn zoon… Hij was erg aardig voor zijn moeder, vader, broers en zussen. kind Hij… Het was drie jaar leger Toen hij terugkwam van het leger… Hij werkte in een fabriek, hij had zelfrespect… We vroegen hem om een ​​gezin te stichten, maar hij weigerde. Hij zei: “Er is oorlog geweest, het is niet de tijd om te trouwen”… Ik was een beetje zwak, ik wou dat ik kon trouwen… In 1992 bood hij zich vrijwillig aan om naar Kelbacer te gaan… Kelbecer Hij keerde terug na de invasie en ging naar Gubadli… Hij was artillerie en gebruikte tanks in de Yazi-vlakte… Hij kwam thuis na de bezetting van Gubadli… Deze keer ging hij naar Fuzuli… Ik weet het nog precies. De datum waarop hij naar Fuzuli ging – 29 december 1993… Hij kwam nooit meer terug… In Fuzuli… Ik weet niet hoe ik moet zeggen…? Het is 28 jaar geleden, maar dat woord past nog steeds niet in mijn taal, mijn dochter… De naald is gevlogen, de naald is verdwenen… Zal de zoon ook verdwijnen, schat?

Zijn stem trilt, zijn ogen zijn vol tranen, hij kan niet praten… Zijn dochter Ağkhanim en zoon Araz blijven praten:

Aghchanim Rzajeva:

– Ahmed is geboren op 18 september 1967 in Sumgait. We groeiden bijna als een tweeling op vanwege het leeftijdsverschil tussen ons. Hij was constant in gesprek met mij. Zijn opkomst was goed, maar het had niets met studeren te maken. Ik heb ‘s avonds mijn huiswerk gedaan, zodat de leraar’ s morgens niet geslagen zou worden… (lacht) Prijs:%s Hij was 3-4 jaar oud… Ze schreven zijn naam op het bord van zijn huidige school… Toen hij ging voetballen, nam hij mij mee en werd onze keeper… Toen hij uit elkaar ging, ontmoette mij…

Araz Rzajev:

– Hij ging weg zonder ons te zien… Ik liet hem mijn rug niet toe, mijn steun… Onze vader geduldig, onze moeder is oud, we moeten trouwen! Ik kwam ‘s avonds thuis van mijn werk, ze zeiden dat je nieuws had, Ahmet ging weg…

De plaats van groot en klein is altijd bewaard gebleven in onze familie. Ik was de oudere broer van Ahmed, er was een gordijn tussen ons. We hadden dezelfde relatie met mijn vader… Dus hij sprak lange tijd niet met me… Maar hij ging toch weg…

706 leger geserveerd op de afdeling. Terwijl hij in Kubadlı was, raakte hij gewond in de Yazi-vlakte. De kogel was door de linkerkant van zijn nek gegaan… Ik ging naar hem toe toen hij in het ziekenhuis in Khanalık lag. We hebben elkaar ontmoet… Ik vroeg of je je zorgen maakte. Hij zei nee. Ik zal vechten tot het einde, ik ben niet van plan om naar huis terug te keren. Mijn kameraden, mijn vrienden vergaan Ik moet hun bloed kopen.”

– Mijn zoon dacht altijd aan zijn vrouw, niet aan zichzelf. Als hij zijn salaris kreeg, zei hij “Die-en-die is een baby” en gaf hem het geld. Ahmad had zo’n hart. Mijn ongehuwde zoon zei altijd dat één broek genoeg is voor mij… Die vader moet niet in zijn zoon worden geperst…

– Dezelfde Ahmed zat aan hetzelfde front. Hun hoofdkwartier in Fuzuli was in Kerimbeyli en hun slaapzalen waren in Şükürbeyli. Ik ging naar de gevechtsposities… Yukarı Hasanlı, Watertank, Şukurbeyli rond Üzümlü… Hij werd neergeschoten in de strijd daar… Eerlijk gezegd lijkt het mij dat hij het waarschijnlijk niet zal overleven…

– Waarom? – vraagt ​​zijn moeder.

– Ik heb door heel Azerbeidzjan gereisd. GanjaImisli, Baku… Ik heb de hele foto van mijn broer martelaren Ik bezocht de straten, begraafplaatsen, naamloze graven, lijkenhuizen. Ik ging naar ziekenhuizen. Ik liet de foto aan de gewonde soldaten zien en vroeg hen goed te kijken, misschien was dat het. kind Is hij naast je gestorven? Ik vroeg de burgers op de afdeling… Ik zei dat je misschien zijn naam niet kent, maar zijn gezicht zal onthouden worden… ..

– Op dat moment zeiden medestrijders dat hij gewond was aan zijn schouder, maar levend… – Voegt de moeder toe…

– Ik ging rechtstreeks naar de loopgraaf en vroeg mijn vrienden. Ze zeiden dat Armeniërs ons aanvielen in de wijngaarden bij het dorp Shukubeyli. We waren onder de weg en ze waren zo hoog dat ze ons in een hinderlaag lokten. We hebben veel verloren, we waren gewond, maar we werden niet gevangen genomen. Ze zeiden dat Ahmed nog leefde, de kogel raakte zijn schouder. stapte hij niet op je voet? Nee. Dus hij kon lopen! Nee, dat is alles als hij er niet geblesseerd uitkwam kind werd neergeschoten en bleef daar… Ik wilde dat je duidelijk zei: “Er werd neergeschoten, we konden niet schieten… Zeg het maar!” Vertel me de waarheid!”

Weet je, ik zat ook in het leger. een soldaat We hadden een motto onder onze kameraden: als me iets overkomt, zeg dan: “Ik zag het, het was gewond of gewond”. gevangene viel…” Maar zeg niet dat hij dood is, verlies de hoop niet, houd je ogen niet op de weg…

– Ik wacht elke dag om te zien of hij nog leeft… – fluistert mijn moeder.

– Ik had een vriend uit Lachin die hier in Sumgait woonde – zoon Zeynalov Salman Eyyub. Hij was twee jaar ouder dan Ahmed, getrouwd, had een zoon en een dochter. Hij verliet ook vrijwillig in augustus 1992. 10 Tijdens de gevechten om het dorp Cojug-Marjanli in Gabriel in februari 1994 nationaal Met de held Gorkhmaz Eyvazov martelaar Twee puppy’s van Korkhmaz bleven als herinnering. Bovendien Afghaans Gorchuev… Hij had ook twee kinderen… In totaal vijf martelaar gebeurde in Bakoe martelaren Ze begroeven hem in Hiyaban en alle drie in Sumgait. AfghaansKorkhmaz en Salman… Toen ik hun begrafenis bijwoonde en thuiskwam, zei mijn moeder…

– Ik zei Araz, Alikram schreef een brief naar huis… Ga snel, zeggen ze van Ahmed nieuws er bestaat…

– Alikram was een bekende jongen. Hij was ook aan het vechten. Er was geen brief van Ahmed. nieuws Ik zou het kopen. Maar toen Alikram een ​​brief aan zijn familie schreef… nieuws Ik ging… In de brief stond: “Araza Ahmet is gewond, maar er wordt gezegd dat hij in Fuzuli is”. Laat ze gaan en de jongen bezoeken.” Ik ging meteen op weg…

Eerst ging ik naar het ziekenhuis van Beylagan, waar ze de gewonden brachten. De zwaargewonden werden per helikopter naar Bakoe gestuurd. Ik heb dit allemaal meegemaakt… Ik zocht mijn broer tussen de gewonden en martelaren…. Hij was nergens te vinden…

– Hoe kan dat nou? Hoe kan een lange zoon zo verdwalen dat hij hem niet kan vinden? – Mam beantwoordt haar vraag en haalt haar schouders op.

– Er is een plaats genaamd “profeet” in Beylagan, geen naam martelaren het was te veel. De lichamen werden gefotografeerd, genummerd en begraven. Foto nummer 5 is bijvoorbeeld in graf nummer 5… Er staan ​​borden achter het schilderij… Er staat bijvoorbeeld een merkteken op zijn rug… Iedereen roept, ze zeiden dat ze zo zouden komen. ga naar buiten… stel je een grote tafel vol foto’s voor… hoe hoog hij gestapeld was…

Misschien heb ik acht uur naar die foto’s gekeken, misschien verloor hij veel bloed en veranderde zijn gezicht? Ik zag niet… De tekens komen niet overeen. Dankzij degenen die die zonen hebben begraven, hebben ze in ieder geval geprobeerd om alle records te maken, zodat ze de overblijfselen van hun kinderen konden vinden. Er was er een, ze vonden er een stuk van, ze legden zijn hoofd erop en maakten er een foto van.

Op de een of andere manier… Het bleek dat het incident plaatsvond op 13 januari, een maand voordat het nieuws ons bereikte. Er is geen plek meer voor mij om te gaan. Ik zou de ambulances zoeken en vragen waar je de gewonde die dag heen hebt gebracht die op de jongen op deze foto lijkt. Ik ben vergeten hoe ik moet slapen… Ik ben verdwaald, ik moet hem zoeken…

– We zoeken nog… Ik zeg misschien… er is een dag gekomen…

– Zie je, mijn moeder wacht nog steeds… Ik heb maanden gezocht… Gevangen We hebben ook rekening gehouden met de mogelijkheid om te vallen, maar het werd niet bevestigd… Vele malen bij het Rode Kruis, Gevangen en ik bezocht de Staatscommissie voor vermiste en gegijzelde burgers. Weet je hoeveel mensen er voor het Rode Kruis stonden? Iedereen was op zoek naar hun verlorenen, ze werden gepakt… Er waren er die werden gevonden, degenen die terugkeerden uit gevangenschap…

– Met lege handen terugkeren zoals wij… Elke keer dat mijn zoon daarheen ging, verwachtte ik dat hij terug zou komen…

– Ahmed’s naam is eindelijk van de lijst met vermiste personen verwijderd…

– Nu staat zijn naam op het verdwijningsbord in Sumgait Martyrs Street. Meisje, weet je hoeveel namen er op dat bord staan? De namen van al degenen die in Sumgait zijn verdwenen, zijn daar geschreven… Geloof me, het is moeilijker voor een moeder om de naam van haar kind op een ontbrekend bord te zien dan op een grafsteen.

– Mam, ik weet zeker dat die jongen op het slagveld is achtergelaten… Ik denk het wel… Eerlijk gezegd, als ik Ahmed was, zou ik het mijn medestrijders vertellen, zodat de mensen thuis niet aan het leven wanhopen. ..

– 7 maanden later werd mijn kind gemarteld…

– Ik wilde niet. Waarom zouden we dat kind begraven terwijl hij nog leeft? maar aan mijn moeder martelaar moeder Ze hebben de situatie gegeven.

– Ik heb dat geld al hoeveel maanden niet ontvangen… Ik wacht… Het komt niet uit mijn hart…

– Mijn moeder wacht elke dag op nieuws…

-De staat heeft me een appartement gegeven, het is leuk, ik heb ook een huis, ik zei dat we zouden trouwen zodra ik terugkom…

– Elk jaar, op zijn verjaardag, ga ik naar de Martelarenstraat en raak ik zijn naam aan op de ontbrekende lijst… – Aghkhanim onderbreekt de dialoog van zijn moeder en broer: – Mijn moeder wil de Koran niet lezen. “Aan Ahmed omdat hij nog leeft…

– Waarom lees je de Koran voor aan mijn levend kind?

– Ik zal bloemen kopen.

– Dan mijn vriend hoe vaak leger Ik ging naar het deel waar ik je mijn zoon levend gaf, waarom is er geen nieuws over hem?

– Mijn vader stierf in 1999 aan hartfalen. Zijn testament ging over mijn broer. Hij gaf me de opdracht: Araz, bel de jongen, misschien leeft hij nog… Maak je geen zorgen, bel zijn broer, misschien leeft hij nog…

– Nu van de bezetting Vrij Als er massabegraafplaatsen worden gevonden in de bezette gebieden, belt iedereen ons en brengt ons op de hoogte. Ik volg al het nieuws… overbodig Vrij Ik was opgetogen toen er plotseling een kind werd gevonden… Ik zeg kind, maar mijn zoon is nu 55 jaar oud. God weet, zijn haar is nu ook grijs…

– We konden de pijn van Ahmed niet kwijtraken en mijn 22-jarige neef stierf de marteldood in Fuzuli in de 44-daagse oorlog. We hebben hem begraven in Sumgait Martyrs Street…

– Oh, meid… jullie allebei slachtoffer Ik zei… In beide artikelen…

Opmerking: in het artikel werd materiaal gebruikt van de Staatscommissie voor gevangenen en vermisten, gegijzelde burgers.

Vusala Mammadova