Volgens sommigen heeft hij de mensheid gered van de Derde Wereldoorlog.
Hij wordt beschouwd als een van de beroemdste personages in spionageverhalen uit het tijdperk van de Koude Oorlog. Oleg Penkovsky, een vooraanstaand officier in de Tweede Wereldoorlog, was kolonel bij de Central Intelligence Agency van de USSR en had nauwe betrekkingen met veel hooggeplaatst militair personeel. de Verenigde Staten van Amerika en geweldig Brittannië Hij was een spion die voor de inlichtingendienst werkte.
Echter, in tegenstelling tot andere beroemde personages, zijn persoonlijkheid, rol en informatie de controverse eromheen neemt niet af. Volgens sommigen redde hij de mensheid van de Derde Wereldoorlog, volgens anderen. informatie het deed er niet toe, en derden beweren dat hij niet eens een echte verrader was.
Inderdaad, meer dan 30 jaar na de ineenstorting van de USSR en meer dan 60 jaar na het spionageschandaal zijn er nog steeds enkele donkere momenten en onbeantwoorde vragen in de Penkovsky-zaak.
***
Oleg Vladimirovich Penkovsky werd geboren in 1919 in Vladikavkaz. Hoewel er wordt gezegd dat hij zonder vader was toen hij nog een baby was, wordt vaak niet uitgelegd wie zijn vader was en onder welke omstandigheden hij stierf. Slechts enkele bronnen beweren dat zijn vader een Aguardiaanse officier was en sneuvelde in een gevecht met de bolsjewieken tijdens de burgeroorlog. Als dit waar is, rijst de eerste vraag: hoe kwam iemand wiens vader een Aghvardist was in een land als de USSR terecht dat zich druk maakte om de kwestie van herkomst? leger Heeft u een belangrijke functie in de inlichtingendienst? Maar misschien gaat dit over zijn vader informatie Fout.
Twee jaar na het afronden van de middelbare school Kiev op de artillerieschool Onderwijs Alan Oleg begon in 1939 in het leger te dienen. In 1939 nam hij deel aan de expeditie van het Sovjetleger naar Polen en de Winteroorlog tegen Finland. Hij bracht de eerste twee jaar van de Sovjet-Duitse oorlog weg van het front in Moskou door. leger cirkel politiek op kantoor en Leger Hij bekleedt verschillende functies in de raad. In 1943-1944 voerde hij eerst het bevel over het antitankbataljon en daarna over het regiment.
Aan het einde van de oorlog vond er een evenement plaats dat een belangrijke rol zou spelen in de toekomstige carrière van Penkovsky: hij behaalde de 1e plaats. Oekraïne commandant van de frontlinie artillerie algemeen– Wordt assistent van kolonel Sergey Varentsov. Penkovski, die tijdens de conflicten twee keer gewond raakte en werd beloond met verschillende onderscheidingen en medailles, beëindigde de oorlog met de rang van luitenant-kolonel. In hetzelfde jaar plaatsvervangend commandant van het militaire district van Moskou algemeenTrouwt met Vera, de 17-jarige dochter van luitenant Dmitri Gapanovich.
Na de oorlog op de Frunze Militaire Academie en later op de militair-diplomatieke academie Onderwijs word laatste Onderwijs De instelling leidde militaire diplomaten en militaire inlichtingenofficieren op. Hier leert onze held perfect Engels, samen met intelligentie.
Gezien de rang van kolonel op 30-jarige leeftijd, begon Penkovsky in 1953 te dienen bij de militaire inlichtingendienst van het Sovjetleger – de General Intelligence Directorate (GRU). In 1955 werd hij naar Turkije gestuurd. Officieel diende hij als plaatsvervangend militair attaché van de Sovjet-ambassade, maar in werkelijkheid behield hij de bevoegdheden van de bewoner van de GRU. toepassen was aan het doen
Deze missie was niet succesvol voor Penkovski, hij ging niet mee met zijn superieur, de militaire attaché, bovendien werd hij betrapt door een medewerker van de ambassade terwijl hij sieraden probeerde te verkopen aan de Turken op de markt. De kolonel, teruggeroepen naar Moskou, werd uit de GRU verwijderd en naar het bevel van het ministerie van Defensie gestuurd.
Maar na een tijdje wordt het teruggezet naar de GRU. Er wordt aangenomen dat hij bij dit werk werd geholpen door zijn voormalige kennis Sergey Varentsov, die op dat moment de artilleriecommandant en artilleriemaarschalk van de landmacht was (zijn schoonvader Gapanovich stierf in 1952).
In 1959 werd Penkovsky de belangrijkste kandidaat voor de functie van militair attaché van de Sovjet-ambassade in India (tevens de residentie van de GRU in dit land). Maar op het laatste moment wordt de keuze aan iemand anders gegeven. Later, als de reden voor zijn verraad aan zijn land wordt onderzocht, wordt deze gebeurtenis genoemd als een van de belangrijkste mogelijkheden.
In plaats daarvan werd hij in 1960 benoemd tot plaatsvervangend hoofd van de afdeling buitenlandse betrekkingen van het State Science and Technology Committee van de USSR Council of Ministers. Een van de taken van deze instelling was wetenschappelijke en technische spionage, het aantrekken van buitenlandse wetenschappers die naar de USSR waren uitgenodigd om samen te werken en informatie van hen te verkrijgen. Daarom werd de GRU-functionaris op een hoge positie in de commissie benoemd. Penkovski was echter bezig met het overbrengen van geheimen in plaats van geheimen te leren terwijl hij deze taak uitvoerde.
***
Penkovsky’s contact met de westerse inlichtingendienst was door hemzelf geïnitieerd. In juni 1960 naderden twee Amerikaanse toeristen. de Verenigde Staten van Amerika Hij zou een brief naar de ambassade hebben gestuurd. Maar de Amerikanen riskeerden niet contact met hem op te nemen.
Iets eerder, op 1 mei, via Sverdlovsk de Verenigde Staten van AmerikaU-2 spion vliegtuig neergeschoten en piloot Gary Powers gevangene bon. Deze gebeurtenis veroorzaakte ernstige spanningen tussen de twee staten en op 16 mei werden vier staten (VS, Greater Brittannië, Frankrijk en de USSR), werd de geplande top in Parijs onderbroken. Het is mogelijk dat de Amerikaanse diplomaten juist om deze reden geen contact met Penkovsky wilden opnemen, wat een mogelijk nieuw schandaal veroorzaakte.
De eerste mislukking ontmoedigt Penkovsky niet en hij doet meer pogingen. Deze initiatieven zijn ook bekend bij de Amerikaanse Central Intelligence Agency (CIA). Toen ze de onwil van de ambassade zagen, kwamen de verkenners naar buiten om hulp. Brittannië inlichtingendienst (MI-6). De Britten kwamen ook overeen om contact op te nemen met zakenman Greville Vinnie Penkowski, die industriële goederen verkocht aan socialistische landen. Toen Winn in de herfst van 1960 in Moskou aankwam, ontmoette hij de kolonel en had hij enkele ontmoetingen.
De belangrijkste bijeenkomst vond plaats in april 1961 tijdens het bezoek van Penkovsky aan Londen. Hier kwam Oleg Vladimirovich, een ontmoeting met Winn’s bemiddeling met twee Mi-6 en twee CIA-agenten, tot overeenstemming over de methoden en voorwaarden voor samenwerking. Penkovsky krijgt een Minox-camera om foto’s te maken van vertrouwelijke documenten, en op welke manieren en hoe met hem te communiceren, enz. In de toekomst wordt hem het staatsburgerschap van een van de twee landen beloofd. Dit is hoe de korte maar vruchtbare carrière van Penkovsky begint.
In die tijd waren raketten het belangrijkste gebied waarop de VS en de USSR streden. Omdat ze geen serieuze inlichtingenbronnen hadden in de USSR, gingen de Amerikanen ervan uit dat ze in dit gebied ver achterliepen op de Russen. Maar de gegevens van Penkovsky onthulden het tegenovergestelde: de Russen liepen ver achter in zowel het aantal als de technische kenmerken van hun raketten.
Er wordt gezegd dat deze informatie een belangrijke rol speelde in de Caribische crisis die werd veroorzaakt door de poging van Moskou om een raket in Cuba te plaatsen, waardoor de Amerikanen zelfverzekerder en assertiever werden en geen stap terug deden in het licht van Sovjetdreigingen. Aan de andere kant blijkt uit de gegevens van Penkovsky dat het lang duurde voordat Sovjetraketten gevechtsklaar waren. Hierdoor kan de Amerikaanse president Kennedy onmiddellijk afzien van zijn plan om luchtaanvallen op Cuba uit te voeren en voorzichtiger te handelen. Het is precies deze factor die wordt bedoeld als wordt gezegd dat Penkovsky de mensheid heeft gered van de Derde Wereldoorlog.
Er wordt beweerd dat tijdens de spionageactiviteiten die ongeveer anderhalf jaar duurden, 111 fotografische films naar het Westen zijn overgebracht. In deze filmpjes zijn 5500 documenten van 7650 pagina’s gefotografeerd. Hij geeft ook informatie door aan de Angelsaksen over wat er gaande is in de hogere regionen van de Sovjetregering.
Penkovsky zou meer dan 600 Sovjet-inlichtingenofficieren hebben “verlicht” die in verschillende landen werkten. Het opvallende hier is echter dat het niet duidelijk is welke Sovjet-inlichtingenofficier “brandde” voor zijn verraad. Gewoonlijk is de lijst van gevangen genomen inlichtingenofficieren en spionnen niet vertrouwelijk. Het is bijvoorbeeld bekend dat als gevolg van het verraad van Igor Guzenko, de codeur van de Sovjet-ambassade in Canada, degenen die de atoomgeheimen van de VS naar de USSR en anderen en anderen hebben overgebracht, werden ontmaskerd. Of, de namen van Sovjetburgers die werden gearresteerd wegens spionage namens de Verenigde Staten, dankzij de informatie van CIA-medewerker Aldridge Ames, die in 1985 informatie begon door te geven aan de Russen, zijn geen geheim. Wat Penkovski betreft, is er op dit gebied geen concreetheid.
***
De spionage van Oleg Penkovsky duurde slechts anderhalf jaar. Volgens de Sovjetversie, hij in Moskou Tijdens een ontmoeting met Anna Chisholm, de vrouw van een medewerker van de Britse ambassade, viel ze op de “radar” van de KGB-agenten terwijl ze informatie overdroeg. Volgens een andere versie zijn het de Verenigde Staten. Nationaal Hij werd gevangen genomen door Jack Dunlap, een Sovjet-spion die voor de National Security Agency (NSA) werkte. In ieder geval houdt de KGB Penkovsky sinds het voorjaar van 1962 onder controle.
nu kolonel gevangenisstraf De officiële Sovjetversie verklaart het ontbreken hiervan door bewijsmateriaal te verzamelen en de links te volgen. Volgens de tegenpartij was dit om de indruk te wekken dat de aanhouding was gebaseerd op een operationele operatie (surveillance) en niet op informatie uit de Verenigde Staten. Om Penkovsky in de gaten te houden, wordt er een camera op het balkon boven zijn appartement geplaatst, wordt er toezicht gehouden vanuit het tegenoverliggende gebouw en wordt elke stap van hem in de gaten gehouden.
Penkovsky’s bezoek aan de VS was gepland voor de herfst, maar kon niet worden toegestaan omdat hij misschien niet zou terugkeren. Eerst wordt een bepaalde stof in het ondergoed van de kolonel geïnjecteerd en ontstaat er uitslag in zijn lies. Hij belandt in het ziekenhuis en gaat natuurlijk naar de VS. Annuleer In die tijd werd ook zijn huis doorzocht en werden materiële bewijzen gevonden.
Op 22 oktober, kort nadat Oleg Penkovsky uit het ziekenhuis was ontslagen gevangenisstraf En hij bekende vanaf de eerste dag. Dat gold ook voor Greville Winn, die op dat moment in Hongarije was. gevangenisstraf naar Moskou gebracht. Van 7 tot 11 mei 1963 vond het proces van het paar plaats.
Het is interessant dat de Sovjetleiding wilde dat deze zaak in het openbaar zou worden gehouden. Het is waar, ze lieten niemand die hun hart wilde winnen de zaal binnen. Voor het geval er zich een onverwachte gebeurtenis voordeed, waren de mensen hier in burger van de speciale diensten. Maar het incident werd in ieder geval niet verdoezeld, het kwam tot uiting in de pers. rechtbank De beelden werden vertoond in bioscopen. Ondertussen trekken Penkovsky’s mooie spraak en vrije gedrag de aandacht. Er wordt aangenomen dat hem een lichte straf is beloofd als hij zich “goed gedroeg” in de rechtbank.
Maar rechtbank Hij veroordeelde Penkovsky ter dood door een vuurpeloton. Verzoek om vergiffenis USSR Ali Het werd prompt afgewezen door het Sovjetpresidium en het vonnis werd op 16 mei uitgevoerd. Zo snel de doodstraf uitvoeren was een zeldzame praktijk in het post-Stalin-tijdperk. Greville Wynne werd veroordeeld tot 8 jaar gevangenisstraf, maar werd 11 maanden later vervangen door Konon Molodi, een Sovjet-inlichtingenofficier die in Engeland gevangen zat.
Sergey Varentsov, die eigenaar was van Penkovsky en hielp hem terug te brengen naar de GRU, werd in maart 1963 ontslagen. Zijn rang was Chief Artillery Marshal. algemeen– gedegradeerd tot majoor. Hij werd zelfs beroofd van de titel Held van de Sovjet-Unie.
GRU met een soortgelijk lot chef Ivan Serov en zijn eerste assistent Alexander Rogov stonden tegenover elkaar. Beiden verloren hun positie, gedegradeerd tot generaal-majoor (Serov was generaal van het leger, Rogov was kolonel-generaal). Serov werd ook beroofd van de titel Held van de Sovjet-Unie.
Ivan Serov kende Nikita Chroesjtsjov al sinds de oorlogsjaren en onderhield een hechte band. Nadat Chroesjtsjov aan de macht kwam, werd Serov in 1954 hoofd van de KGB en in 1958 het hoofd van de GRU. chef hadden aangesteld. De generaal werd beschouwd als loyaal aan de eerste secretaris. Volgens velen ondermijnde Chroesjtsjov de tak waar hij in zat door Serov te ontslaan, omdat het moeilijker, zo niet onmogelijk zou zijn geweest om Chroesjtsjov omver te werpen als Serov hoofd van de GRU was gebleven.
