De nieuwe immigratiewet van Duitsland maakt het voor buitenlandse werknemers gemakkelijker om daarheen te verhuizen
De hervormingen van de Duitse immigratiewetgeving zullen vanaf november dit jaar in drie fasen worden ingevoerd.
De eerste fasen van een nieuwe wet die het voor geschoolde werknemers van buiten de EU gemakkelijker zal maken om naar Duitsland te verhuizen, zullen naar verwachting in november plaatsvinden.
De Duitse regering heeft de wet in juli van dit jaar definitief goedgekeurd. De verwachting is dat de richtlijn in drie stappen in werking zal treden: november 2023, maart 2024 en juni 2024.
De nieuwe wet heeft tot doel mensen aan te trekken geschoolde buitenlandse werknemers en het bestrijden van tekorten aan arbeidskrachten in het land.
De plannen om de immigratiewetgeving van het land te moderniseren zullen het naar verwachting gemakkelijker maken voor onderdanen van derde landen om in te werken Duitsland. Het zou het aantal niet-EU-werknemers in Duitsland met 60.000 per jaar kunnen vergroten.
De hervormingen van de Wet op de geschoolde immigratie richt zich met name op werknemers met een beroepsopleiding, niet-academisch onderwijs. Ook de bestaande regels voor gekwalificeerde professionals met een universitair diploma worden versoepeld.
Waarom verandert Duitsland zijn immigratiebeleid?
Zoals veel landen in Europa, Duitsland kampt met een tekort aan geschoold personeel.
In 2022 steeg het tekort aan arbeidskrachten in het land tot een recordhoogte: het Instituut voor Werkgelegenheidsonderzoek (IAB) vond in heel Duitsland 1,74 miljoen vacatures.
In juli vorig jaar, personeelstekorten bijna de helft van alle bedrijven die door het in München gevestigde onderzoeksinstituut IFO werden onderzocht, werden hierdoor getroffen, waardoor ze gedwongen werden hun activiteiten te vertragen.
Het hoopt deze leemte op te vullen met gekwalificeerde professionals van buiten de EU. Maar momenteel vertragen de administratieve rompslomp het immigratieproces van het land.
Tijdens een persconferentie bij het Federaal Bureau voor Buitenlandse Zaken (BfAA) op 17 januari 2023 zei minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock dat het moderniseren van het visumproces zou betekenen dat het “op zijn kop wordt gezet”.
Samen met bondskanselier Olaf Scholz legde ze de nadruk op het wegnemen van de bureaucratie en het verbeteren van de digitalisering en efficiëntie van het systeem.
“We weten dat we onze toekomst, de efficiëntie van onze economie en de efficiëntie van onze socialezekerheidsstelsels alleen kunnen garanderen als we over voldoende geschoolde werknemers beschikken”, aldus Scholz.
“Vanuit de Europese Unie is dat niet zo moeilijk, want dat is er wel bewegingsvrijheid. Met betrekking tot de rest van de wereld is het een grotere uitdaging”, voegde hij eraan toe.
Hoe denkt Duitsland geschoolde buitenlandse arbeidskrachten aan te trekken?
Duitsland hoopt het tekort aan geschoolde arbeidskrachten te bestrijden met een nieuwe ‘kansenkaart’.
De ‘chancenkarte’ zal een op punten gebaseerd systeem gebruiken om werknemers met de vereiste vaardigheden in staat te stellen aan de slag te gaan Duitsland makkelijker.
Het maakt deel uit van een door minister van Arbeid Hubertus Heil voorgestelde strategie om de arbeidsmarkt in het land aan te pakken tekorten en is bedoeld voor mensen die nog geen arbeidscontract in Duitsland hebben.
Het op punten gebaseerde systeem houdt rekening met kwalificaties, beroepservaring, leeftijd en Duits taal vaardigheden en banden met Duitsland, zoals familieleden in het land.
Elk jaar zullen er quota worden vastgesteld, afhankelijk van welke bedrijfstakken werknemers nodig hebben. Om in aanmerking te komen voor de regeling moet ook aan drie van de vier van de volgende criteria worden voldaan:
- Een diploma of beroepsopleiding
- Drie jaar professionele ervaring
- Talenkennis of een eerder verblijf in Duitsland
- 35 jaar of jonger
Momenteel moeten de meeste niet-EU-burgers een baan aangeboden krijgen voordat ze naar Duitsland kunnen verhuizen. A Visa voor werkzoekenden bestaat al, maar de kanskarte zal het naar verwachting gemakkelijker en sneller maken voor mensen die werk zoeken werk in Duitsland.
Burgers van bepaalde landen met visumovereenkomsten kunnen al binnenkomen Duitsland gedurende 90 dagen visumvrij, maar mogen alleen een baan voor korte tijd aannemen.
Met de kansenkaart kunnen mensen komen zoeken naar een baan of stageplaats terwijl ze in het land zijn, in plaats van te solliciteren in het buitenland. Aanvragers moeten kunnen aantonen dat zij in de tussentijd hun levensonderhoud kunnen betalen.
De exacte details van de regeling moeten nog worden geformaliseerd. De kansenkarte zal naar verwachting pas eind 2023 beschikbaar zijn.
Wat zijn de belangrijkste veranderingen in het Duitse immigratiebeleid?
Ten eerste zal het nieuwe systeem het gemakkelijker maken voor mensen met beroepservaring – in plaats van een universitair diploma – om te komen werken werk in Duitsland.
Ten tweede zal Duitsland meer openstaan voor werkervaring en beroepskwalificaties die in de geboortelanden van de werknemers worden erkend. Momenteel is het land streng in de kwalificaties die het erkent.
Ten derde zal het voor mensen zonder baanaanbod gemakkelijker worden om via de kansenkaart werk te zoeken in Duitsland.
Gekwalificeerde werkzoekenden met diploma’s of beroepscertificaten mogen een jaar lang in het land blijven, terwijl ze zoeken werkgelegenheid. Terwijl ze op zoek zijn naar een voltijdbaan, mogen ze maximaal 20 uur per week werken.
Ook voor mensen met een baanaanbod en een erkend diploma worden de regels versoepeld. De salarisdrempels zullen worden verlaagd, het zal voor werknemers gemakkelijker worden om hun gezinnen naar Duitsland te brengen en het zal gemakkelijker zijn om een permanente verblijfsvergunning te verkrijgen.
Welke sectoren worden het zwaarst getroffen door personeelstekorten in Duitsland?
Duitsland is specifiek op zoek naar vakmensen, elektrotechnici, IT-specialisten, verzorgenden, verpleegkundigen, horeca- en horecaprofessionals.
Uit een onderzoek van het IFO blijkt dat de dienstensector het zwaarst getroffen is, vooral de accommodatie en evenementenindustrie.
Dit wordt gevolgd door warehousing en opslag, dienstverleners en productie – vooral in de sectoren voeding, gegevensverwerkende apparatuur, machines en metaalproductie. Ook veel detailhandelsbedrijven, bouwbedrijven en groothandels hebben zich gemeld tekorten.
IT-specialisten met relevante werkervaring komen in aanmerking Europese blauwe kaarten ook al beschikken ze niet over een universitair diploma, aldus de Duitse nieuwszender DW.
Andere veelgevraagde beroepen die op de website van de overheid worden vermeld, zijn onder meer artsen en wetenschappers. Er is eerder melding gemaakt van een tekort aan werknemers en bouwers in de metaalindustrie.
De farmaceutische en chemische industrie melden het laagste tekort aan geschoolde arbeidskrachten. De automobiel en de machinebouwindustrie heeft ook minder te lijden dan andere sectoren.